WHO-pact overeengekomen: de macht over de wereldgezondheid zal worden gecentraliseerd in een niet-gekozen organisatie.

Na ruim drie jaar onderhandelen hebben de lidstaten van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) overeenstemming bereikt over een uitgebreid, juridisch bindend pandemieverdrag, meldt Uncut News.

Volgens Reuters en de WHO moet het de wereld beter voorbereiden op toekomstige gezondheidscrises. Critici waarschuwen echter voor gecentraliseerde controle, een gebrek aan democratische legitimiteit en ondoorzichtige machtsstructuren.
Wat is er besloten?

De geplande overeenkomst (voorontwerp voor de Wereldgezondheidsvergadering in mei 2025) omvat de volgende hoofdpunten:

Wereldwijde toegang tot ziekteverwekkers
→ Oprichting van een systeem voor snelle rapportage en vrijgave van genetische informatie over opkomende ziekteverwekkers – gecentraliseerd bij de WHO.
Distributie van medische producten en kennis
→ Toewijding aan de eerlijke distributie van vaccins, diagnostiek en therapieën – onder meer door middel van verplichte heffingen en verplichte vergunningen.
Wereldwijde onderzoeksinfrastructuur en logistieke netwerken
→ Oprichting van een door de WHO geleid onderzoeksnetwerk en strategische toeleveringsketens voor medische crisisproducten.
Verplichting voor staten om zich voor te bereiden op pandemieën
→ Alle lidstaten moeten plannen, noodvoorraden en controlesystemen ter beschikking stellen – geharmoniseerd volgens de richtlijnen van de WHO.
Juridisch bindende handhaving
→ Volgens de WHO moet de overeenkomst ‘bindend’ zijn – onder toezicht van internationale instanties en met toetsingsmechanismen.

WHO viert ‘multilaterale overwinning’

De definitieve goedkeuring wordt verwacht tijdens de 78ste Wereldgezondheidsvergadering in mei 2025.
Kritische recensie

1. Machtsconcentratie bij de WHO

De overeenkomst versterkt de rol van de WHO aanzienlijk, ook al is de organisatie tijdens de Covid-19-crisis herhaaldelijk bekritiseerd vanwege het gebrek aan transparantie en de afhankelijkheid van particuliere donoren (bijvoorbeeld de Gates Foundation, GAVI en CEPI). Critici klagen dat een niet-democratisch gelegitimeerde autoriteit als de WHO in de toekomst aanbevelingen zou kunnen doen met een quasi-juridisch bindende kracht.

2. Onduidelijke definities en vage clausules

De term ‘pandemie’ blijft vaag gedefinieerd. Ook zogenaamde ‘potentiële bedreigingen’ kunnen voldoende zijn om uitgebreide maatregelen te initiëren – waaronder reisbeperkingen, lockdowns of vaccinatiecampagnes. Advocaten waarschuwen voor een blanco cheque.

3. Geen echt evenwicht tussen Noord en Zuid

Hoewel de nadruk ligt op een ‘eerlijke verdeling’ van medische goederen, blijft het onduidelijk hoe dit praktisch en juridisch afdwingbaar moet worden gemaakt. Rijke landen kunnen hun nationale belangen laten gelden, terwijl het Zuiden in het nadeel blijft wat betreft het verdelingsmechanisme.

4. Vaccinatiedistributie en vrijgave van gegevens zonder toestemming?

De overeenkomst bevat bepalingen voor de verplichte overdracht van biologische monsters en genetische sequenties – zelfs zonder toestemming van het land van herkomst, zodra er sprake is van een ‘wereldwijde dreiging’. Dit zou kunnen leiden tot geopolitieke spanningen, zoals dat ook al gebeurde tussen China en de VS.
Conclusie

De nieuwe WHO-overeenkomst is een doorbraak in het wereldwijde gezondheidsbeleid. Terwijl de WHO spreekt van een historische vooruitgang, beschuldigen critici de overeenkomst ervan de nationale soevereiniteit op te offeren ten gunste van een gecentraliseerde pandemie-architectuur, geleid door een organisatie die noch verantwoording aflegt, noch democratisch gekozen is.

Is ultrasnel laden wel een slim idee?

Elektrische auto’s concurreren vooral met elkaar op actieradius en laadtijd. Wie het snelst kan laden en het verst kan komen op een acculading heeft een stevig voordeel in handen. Illustratief was de waardestijging van BYD toen het zijn ultra snelladende modellen aankondigde, de koers van de aandelen maakte een vreugdesprong. Maar is iedereen er zo blij mee?

Het normale snelladen van elektrische auto’s heeft al een stevige impact op het elektriciteitsnet, vooral tijdens piekuren tussen 17:00 en 20:00 uur wanneer veel voertuigen tegelijkertijd worden opgeladen. Dit kan capaciteitsproblemen veroorzaken, vooral met de verwachte groei naar 2,25 miljoen elektrische auto’s in Nederland tegen 2030. Als er geen maatregelen worden genomen, kan de extra belasting op het net leiden tot overbelasting en stroomstoringen.

Een veelbelovende oplossing is slim laden, waarbij het laadproces wordt afgestemd op factoren zoals de beschikbaarheid van duurzame energie en de capaciteit van het net. Onderzoek toont aan dat slim laden de piekbelasting tijdens de avonduren met 35 tot 49 procent kan verminderen. Initiatieven zoals die van TotalEnergies en Jedlix hebben laten zien dat de totale belasting van het stroomnet met ongeveer 40 procent kan worden teruggebracht door slimme laadsystemen toe te passen.

Slim laden biedt meerdere voordelen. Het zorgt voor een efficiënter gebruik van hernieuwbare energie, voorkomt overbelasting en verschuift het laden naar momenten met minder vraag. Hierdoor wordt de infrastructuur beter benut en blijft het elektriciteitsnet stabiel, zelfs bij een toenemend aantal elektrische voertuigen.

En dan: ultrasnel laden

Naast slim laden ontwikkelt de industrie ook ultrasnelle laadinfrastructuur. BYD heeft recent zijn Super E-Platform aangekondigd, een revolutionaire technologie die 400 km rijbereik in slechts 5 minuten kan toevoegen—vergelijkbaar met het tanken van een benzineauto. Dit verlaagt de laadangst en biedt EV-bestuurders een snellere en efficiëntere laadervaring. De technologie omvat geavanceerde componenten zoals flitslaadbatterijen, een 30.000 RPM-motor en nieuwe siliciumcarbide vermogenschips. Bovendien wil BYD meer dan 4.000 ultrasnelle laadstations in China bouwen om deze technologie te ondersteunen.

Hoewel de voordelen indrukwekkend lijken, zijn er ook behoorlijke beperkingen. De technologie is momenteel alleen beschikbaar in China en beperkt tot specifieke BYD-modellen zoals de Han L en Tang L. Daarnaast roept ultrasnelladen vragen op over de veiligheid en levensduur van batterijen, vooral bij oudere accu’s. Het stroomnet kan moeite hebben met de hoge vermogensvraag, wat extra energieopslagoplossingen bij laadstations noodzakelijk maakt. Ook zijn er aanzienlijke kosten verbonden aan de overstap naar een 1.000-volt architectuur voor voertuigen en laadinfrastructuur. Die zullen ongetwijfeld op de gebruiker verhaald worden, wat ultrasnel laden een dure grap kan maken.

Bovendien is er nog onzekerheid over de langetermijneffecten van herhaald ultrasnelladen op batterijprestaties. De compatibiliteit van deze technologie met bestaande laadnetwerken blijft eveneens een uitdaging, omdat veel huidige laadpalen nog niet geschikt zijn voor deze hoge spanningen.

Hoewel ultrasnel laden een belangrijke doorbraak is in EV-technologie, blijft slim laden een cruciale factor om het stroomnet stabiel te houden. Een combinatie van beide technieken, waarbij ultrasnelladen beschikbaar is voor snel opladen onderweg en slim laden wordt ingezet om piekbelasting te beheersen, zal helpen om de energietransitie soepeler te laten verlopen.

Voor een brede adoptie van ultrasnelladen moeten de kosten worden verlaagd, veiligheidskwesties worden opgelost en de netwerkinfrastructuur worden verbeterd. En dat laatste is al een pijnpunt in Nederland. Ondertussen blijft slim laden een direct toepasbare en kostenefficiënte oplossing om de impact van elektrisch rijden op het elektriciteitsnet, en je portemonnee, te beperken.